نطفه داری: تخم مرغ نطفه دار ، تخم مرغی است که اسپرم و تخم در ناحیه شیپور با هم ترکیب شده باشند. اگه نطفه داری بالا نباشد بیشتر تخم مرغ هایی که در ماشین جوجه کشی گذاشته می شوند به جوجه تبدیل نخواهد شد و غیر قابل فروش می باشند و بایستی دور ریخته شوند. خروس مورد استفاده باید فعال و به اندازه کافی اسپرم تولید کند. خروس ها باید بطور متناوب مورد استفاده قرار بگیرند تا استراحت کافی داشته باشند. باید اغلب از خروس های (پرنده های نر) جوان و سرحال در گله استفاده شود ( از ۶ تا ۷ ماهگی به بعد قادر به تولید اسپرم هستند).
پس از سال دوم قدرت باروری خروس ها بتدریج کم میشود و معمولا پس از ۶ تا ۸ ماه که از آنها استفاده شد باید آنها را حذف نمود. البته از خروس هایی که ارزش ژنتیکی خوبی دارند مدت زمان بیشتری استفاده می شود. برای بدست آوردن نطفه داری بالا باید نسبت بین مرغ و خروس مناسب باشد. معمولا” به ازای هر ۱۰ مرغ یک خروس کافی خواهد بود. مهمترین عامل در نطفه داری ، تغذیه می باشد. کمبود بعضی ویتامین ها بخصوص A و E و نیز کمبود پروتئین جیره باعث کاهش نطفه داری می گردد. وضع و شرایط آب و هوا در تولید اسپرم دخالت دارد. آب و هوای گرم و یا سرد اسپرم کاهش پیدا می کند و در هوای سرد که گاهی باعث یخ زدن تاج و در نتیجه کاهش تولید اسپرم می گردد مبادرت به قطع تاج می شود. همچنین در هوای بسیار گرم جمع آوری تخم مرغ ها جهت جوجه کشی انجام نمی شود.
